HỘ KINH DOANH HAY MỞ CÔNG TY?

RẤT NHIỀU NGƯỜI ĐANG PHẦN VÂN GIỮA HAI HÌNH THỨC NÀY

DƯỚI DÂY LÀ GÓC NHÌN VỀ THỦ TỤC, RỦI RO VÀ TRÁCH NHIỆM, THỦ TỤC SỔ SÁCH, VÀ CUỐI CÙNG VỀ PHẦN THUẾ PHẢI NỘP.

1. THỦ TỤC

Hộ Kinh Doanh (HKD)

HKD là lựa chọn lý tưởng cho những mô hình kinh doanh nhỏ, siêu nhỏ, chủ yếu cung cấp hàng hóa, dịch vụ trực tiếp cho người tiêu dùng cuối cùng.

Thủ tục đơn giản, chi phí thấp: Việc đăng ký HKD rất nhanh gọn và ít tốn kém, giúp bạn tiết kiệm thời gian và tiền bạc ban đầu.

Công Ty: Thành lập công ty là bước đi dành cho những ai có tầm nhìn dài hạn, muốn xây dựng một thương hiệu chuyên nghiệp và phát triển quy mô lớn.

Thủ tục thành lập phức tạp: Đòi hỏi nhiều giấy tờ, thời gian và chi phí ban đầu cao hơn so với HKD.

2. RỦI RO VÀ TRÁCH NHIỆM

HKD

RỦI RO CAO NHẤT - TRÁCH NHIỆM VÔ HẠN. Đây là nhược điểm lớn nhất. Khi kinh doanh thua lỗ hoặc có tranh chấp dẫn đến bồi thường, chủ HKD phải dùng toàn bộ tài sản cá nhân (nhà cửa, xe cộ, đất đai...) để chi trả, không chỉ giới hạn trong số vốn kinh doanh.

• Hạn chế về quy mô: Không thể mở rộng thành chuỗi, đặt nhiều chi nhánh. Việc giới hạn số lao động cũng cản trở sự phát triển.

Không có tư cách pháp nhân: Gây khó khăn khi ký kết các hợp đồng kinh tế lớn, làm việc với đối tác là doanh nghiệp, hoặc tham gia các gói thầu

Khó huy động vốn: Không thể kêu gọi vốn đầu tư từ bên ngoài một cách chính thống

CÔNG TY

• AN TOÀN CAO - TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN: Đây là ưu điểm vượt trội. Bạn chỉ chịu rủi ro trong phạm vi số vốn đã đăng ký góp vào công ty. Tài sản cá nhân của bạn được pháp luật bảo vệ.

• Uy tín và chuyên nghiệp: Công ty có tư cách pháp nhân, con dấu riêng, tạo dựng hình ảnh chuyên nghiệp, đáng tin cậy trong mắt đối tác và khách hàng.

• Không giới hạn quy mô: Dễ dàng mở rộng mạng lưới, chi nhánh, phát triển kinh doanh trên toàn quốc và quốc tế.

• Dễ dàng huy động vốn: Có thể kêu gọi các nhà đầu tư góp vốn, phát hành cổ phiếu (đối với công ty cổ phần) để mở rộng sản xuất kinh doanh.

3. HỆ THỐNG SỔ SÁCH BÁO CÁO THUẾ

HKD kê khai:

- Chế độ thuế và kế toán gọn nhẹ: mức thuế phải nộp dựa trên doanh thu xuất hóa đơn nhân với tỷ lệ thuế quy định.( Thuế phân phối cung cấp hàng hóa 1,5%, Dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu 7%, Sản xuất, vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu 4,5%...)

- Không cần báo cáo tài chính, không quyết toán thuế, không khấu trừ chi phí, không quan tâm đến lỗ lãi.

- Hệ thống sổ sách lưu trữ và báo cáo theo thông thư 88/2021/TT-BTC và thông tư 40/2021/TT-BTC.

- Báo cáo thuế thuế và nộp thuế theo quý

CÔNG TY

- Chế độ thuế và kế toán phức tạp cần kế toán hoặc đơn vị tư vấn dịch vụ.

Thuế TNDN 20% tính trên lợi nhuận (tổng doanh thu một năm – tổng chi phí trong năm)*20%

- Thuế GTGT phải nộp = Thuế GTGT bán ra trong kỳ - Thuế GTGT mua vào

bắt buộc phải làm kế toán, nộp báo cáo tài chính hàng năm, kê khai thuế GTGT, thuế TNDN, TNCN… nhưng lại được tính chi phí hợp lý – hợp lệ

* Tức là: làm hộ thì đơn giản, nhưng càng lớn – càng chịu thuế nặng.

Làm công ty thì ban đầu phức tạp hơn, nhưng về lâu dài sẽ giúp kiểm soát – tối ưu thuế tốt hơn.

4. CHÍNH SÁCH HỘ TRỢ

Một số chính sách hỗ trợ mới

• Miễn thuế TNDN 3 năm đầu cho doanh nghiệp nhỏ và vừa

Áp dụng theo Nghị quyết 198/2025/QH15 của Quốc hội, có hiệu lực từ ngày 17/5/2025:

“Miễn thuế TNDN cho DNNVV trong 3 năm kể từ ngày được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu

• Bãi bỏ lệ phí môn bài từ 01/01/2026 Theo Khoản 7, Điều 10 – Nghị quyết 198/2025/QH15 (Khóa XV, kỳ họp thứ 9, ngày 17/5/2025):

“Chấm dứt việc thu, nộp lệ phí môn bài từ ngày 1/1/2026.”

LỜI KHUYÊN: KHI NÀO NÊN CHỌN HÌNH THỨC NÀO?

- Không có câu trả lời duy nhất cho tất cả mọi người. Việc lựa chọn phụ thuộc hoàn toàn vào tầm nhìn, quy mô và ngành nghề bạn dự định kinh doanh.

=>Bạn nên chọn HỘ KINH DOANH khi:

• Kinh doanh quy mô nhỏ, lẻ (quán ăn, cà phê nhỏ, cửa hàng tạp hóa, shop thời trang online...).

• Đối tượng khách hàng chủ yếu là cá nhân, người tiêu dùng cuối cùng.

• Mới khởi nghiệp, muốn thử nghiệm ý tưởng kinh doanh với số vốn thấp và rủi ro ban đầu ít.

• Mô hình kinh doanh đơn giản, không cần nhiều lao động.

=>Bạn nên chọn THÀNH LẬP CÔNG TY khi:

• Bạn có tầm nhìn xây dựng một doanh nghiệp lớn mạnh, một thương hiệu bền vững.

• Cần huy động vốn từ các nhà đầu tư bên ngoài.

• Khách hàng mục tiêu của bạn có cả các doanh nghiệp khác (mô hình B2B).

• Ngành nghề kinh doanh có tiềm ẩn rủi ro (xây dựng, sản xuất, hóa chất...) và bạn muốn bảo vệ tài sản cá nhân của mình.

• Bạn có kế hoạch mở rộng nhiều chi nhánh, địa điểm kinh doanh trong tương lai.

• Bạn muốn xây dựng hình ảnh chuyên nghiệp, uy tín để dễ dàng tham gia các dự án, gói thầu lớn.

=> KẾT LUẬN:

- Việc lựa chọn giữa Hộ kinh doanh và Công ty là một quyết định chiến lược. Hãy cân nhắc kỹ lưỡng về mức độ chấp nhận rủi ro (trách nhiệm vô hạn vs. hữu hạn) và tiềm năng phát triển của doanh nghiệp. Hộ kinh doanh là bước khởi đầu đơn giản và linh hoạt, chi phí thấp THẤP HƠN, trong khi Công ty là nền tảng vững chắc cho sự phát triển lâu dài và chuyên nghiệp.

Cần hỗ trợ thêm?